پیش‌دیابت و دیابت نوع ۲ چیست؟
دیابت نوع ۲ یک بیماری مزمن است که در آن بدن شما نمی‌تواند به درستی از انسولین (هورمونی که قند خون را کنترل می‌کند) استفاده کند یا به اندازه کافی آن را تولید نمی‌کند. این وضعیت منجر به بالا رفتن قند خون می‌شود.
پیش‌دیابت (Prediabetes) یک زنگ خطر جدی است. در این حالت، قند خون شما بالاتر از حد نرمال است، اما هنوز به اندازه‌ای بالا نرفته که به عنوان دیابت نوع ۲ تشخیص داده شود. افراد مبتلا به پیش‌دیابت در معرض ریسک بسیار بالایی برای ابتلا به دیابت نوع ۲، بیماری‌های قلبی و سکته قرار دارند. خبر خوب این است که پیش‌دیابت با تغییر سبک زندگی قابل پیشگیری و حتی قابل بازگشت است.
تفسیر انواع آزمایش قند خون (بر اساس ADA)
این ابزار بر اساس آخرین راهنمای انجمن دیابت آمریکا (ADA) نتایج شما را تحلیل می‌کند.
۱. آزمایش قند خون ناشتا (FBS)
این آزمایش پس از حداقل ۸ ساعت ناشتایی انجام می‌شود.
| وضعیت | محدوده (mg/dL) |
|---|---|
| نرمال | ۹۹ و کمتر |
| پیش‌دیابت | ۱۰۰ - ۱۲۵ |
| دیابت | ۱۲۶ و بالاتر |
۲. آزمایش تحمل گلوکز خوراکی (OGTT - 2 ساعته)
در این آزمایش، قند خون شما ۲ ساعت پس از نوشیدن یک محلول قندی استاندارد اندازه‌گیری می‌شود.
| وضعیت | محدوده (mg/dL) |
|---|---|
| نرمال | ۱۳۹ و کمتر |
| پیش‌دیابت | ۱۴۰ - ۱۹۹ |
| دیابت | ۲۰۰ و بالاتر |
۳. آزمایش هموگلوبین A1c (HbA1c)
این آزمایش میانگین قند خون شما در ۲ تا ۳ ماه گذشته را نشان می‌دهد و نیازی به ناشتایی ندارد.
| وضعیت | محدوده (درصد ٪) |
|---|---|
| نرمال | ۵.۶٪ و کمتر |
| پیش‌دیابت | ۵.۷٪ - ۶.۴٪ |
| دیابت | ۶.۵٪ و بالاتر |
تشخیص قطعی: تشخیص دیابت یا پیش‌دیابت معمولاً نیازمند تکرار آزمایش در یک روز دیگر است. این ابزار فقط جنبه اطلاع‌رسانی دارد و هرگز جایگزین تشخیص پزشک نیست.
راهکارهای کلیدی برای کنترل و پیشگیری
اگر نتیجه شما در محدوده "پیش‌دیابت" یا "دیابت" قرار دارد، تغییرات سبک زندگی می‌تواند به شدت به شما کمک کند:
- کاهش وزن: حتی کاهش ۵ تا ۷ درصد از وزن بدن می‌تواند تفاوت بزرگی ایجاد کند.
- تغذیه هوشمند: مصرف کربوهیدرات‌های ساده و قندها (مثل نوشابه، شیرینی، نان سفید) را به شدت کاهش دهید. بر روی مصرف فیبر (سبزیجات، حبوبات)، پروتئین‌های کم‌چرب و چربی‌های سالم تمرکز کنید.
- فعالیت بدنی: حداقل ۱۵۰ دقیقه در هفته ورزش با شدت متوسط (مثل پیاده‌روی سریع) را هدف قرار دهید. ورزش به سلول‌های شما کمک می‌کند تا به انسولین حساس‌تر شوند.
- مدیریت استرس و خواب: استرس و کمبود خواب هر دو می‌توانند باعث افزایش قند خون شوند.